پروپوزال بررسی رابطه ارزیابی عملکرد بر مبنای رویکرد اقتصادی و چرخه تبدیل وجه نقد (docx) 1 صفحه
دسته بندی : تحقیق
نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )
تعداد صفحات: 1 صفحه
قسمتی از متن Word (.docx) :
99060377190
دانشگاه آزاد اسلامی
واحد علوم و تحقیقات گیلان
پایان نامه برای اخذ درجه کارشناسی ارشد (M.A)
رشته مدیریت بازرگانی(گرایش مدیریت مالی)
موضوع:
تبیین ارتباط بین ارزیابی عملکرد برمبنای رویکرد اقتصادی و چرخه تبدیل وجه نقد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
استاد راهنما:
پیمان علیدوست ذوقی
نگارش:
محبوبه اصلانی
تقدیر و تشکر:
از اساتيد فرهيخته و بزرگوار جناب آقاي پیمان علیدوست ذوقی به عنوان استاد راهنما، به خاطر تمامي زحمات و‌ارائه راهنمائيهاي ارزنده‌‌شان كه همواره توام با صبر و‌‌حوصله، متانت و خوشروئي بوده و از تمام تلاش خود در جهت انتقال دانش علمي خود هم در طول تحصيل و هم در نگارش پايان نامه دريغ نورزيدند، صميمانه ترين تشكر را مي نمايم . همچنین از مساعی جناب آقای دکتر محمد طالقانی و جناب آقای دکتر ابراهیم چیرانی که داوری پایان‌نامه را قبول فرموده اند و در تكميل و رفع نواقصات سهم بسزائي را داشتند ، قدردانی می نمایم .اميدوارم امكان جبران ذره اي از زحمات اساتيد محترم نصيب اينجانب گردد .
از زحمات مسئولين و پرسنل محترم واحد پژوهشي دانشگاه كه با تمام تلاش نسبت به ارزيابي و كنترل فرايند تهيه و تنظيم اصولي پايان نامه اقدام و بنده را در اين راه ياري نمودند، صميمانه تشكر و قدراني مي گردد
تقدیم به:
استوارترین تکیه گاهم، دستان پرمهر پدرم
به سبزترین نگاه زندگیم، چشمان سبز مادرم
و تقدیم به:
برادرم(بهرام) که همواره در طول زندگی و تحصیل تکیه گاه من در مواجهه با مشکلات، و وجودش مایه دلگرمی من می باشد.
به خواهرم(ملائیکه) که وجودش شادی بخش و صفایش مایه آرامش من است.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
TOC \o "1-2" \h \z \uچکیده PAGEREF _Toc395368250 \h 1
فصل اول: کلیات تحقیق.
1-1- مقدمه........................................................................................................................................3
1-2- بیان مساله PAGEREF _Toc395368251 \h 4
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق PAGEREF _Toc395368252 \h 7
1-4- اهداف تحقیق PAGEREF _Toc395368253 \h 9
1-4-1- اهداف علمی PAGEREF _Toc395368254 \h 9
1-4-2- اهداف کلی و فرعی PAGEREF _Toc395368255 \h 9
1-4-3- اهداف کاربردی PAGEREF _Toc395368256 \h 9
1-5- سوالات تحقیق PAGEREF _Toc395368257 \h 10
1-6- فرضیه‌های تحقیق PAGEREF _Toc395368258 \h 11
1-7- تعریف عملیاتی متغییرهای تحقیق PAGEREF _Toc395368259 \h 11
1-7-1- متغیر وابسته PAGEREF _Toc395368260 \h 11
1-7-2- متغیر های مستقل12
1-8- روش تحقیق PAGEREF _Toc395368262 \h 13
1-9- قلمرو تحقیق14
1-9-1- قلمرو زمانی و مکانی تحقیق14
1-9-2- جامعه و نمونه آماری14
1-9-3- روش گرد آ و ری اطلاعات15
1-9-4- ابزار گرد آ و ری اطلاعات PAGEREF _Toc395368266 \h 15
1-10- ساختارکلی تحقیق PAGEREF _Toc395368270 \h 15
فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق.
2-1- مقدمه PAGEREF _Toc395368271 \h 17
2-2-بخش اول: مدیریت سرمایه درگردش PAGEREF _Toc395368272 \h 18
2-2-1- ماهیت واهمیت سرمایه درگردش PAGEREF _Toc395368273 \h 19
2-2-1-1- مدیریت حسابهای دریافتنی PAGEREF _Toc395368274 \h 20
2-2-1-2- مدیریت موجودی کالا PAGEREF _Toc395368275 \h 22
2-2-1-2-1- مدیریت موجودی کالاوسیستم به هنگام (JIT) PAGEREF _Toc395368276 \h 23
2-2-1-3- مدیریت حسابهای پرداختنی PAGEREF _Toc395368278 \h 23
2-2-1-4- مدیریت چرخه تبدیل وجه نقد (متغیروابسته تحقیق) PAGEREF _Toc395368279 \h 24
2-2-2- عوامل موثردرتعیین میزان سرمایه درگردش PAGEREF _Toc395368280 \h 24
2-2-3- سیستم جامع مدیریت سرمایه درگردش PAGEREF _Toc395368281 \h 26
2-2-3-1- شرایط درون شرکتی مدیریت سرمایه درگردش PAGEREF _Toc395368282 \h 26
2-2-3-2- شرایط والزامات محیطی سرمایه درگردش PAGEREF _Toc395368283 \h 27
2-3- بخش دوم- چرخه تبدیل وجه نقد PAGEREF _Toc395368284 \h 29
2-3-1- استراتژیهای گوناگون سرمایه درگردش ومیزان نقدینگی PAGEREF _Toc395368285 \h 30
2-3-2- مدیریت موجودی نقد30
2-3-3- دلایل نگهداری وجه نقدتوسط شرکتها PAGEREF _Toc395368287 \h 31
2-4- بخش سوم- عملکردمالی PAGEREF _Toc395368288 \h 33
2-4-1- سنجش عملکردو معیارهای مربوط PAGEREF _Toc395368289 \h 33
2-4-2- ویژگیهای نظام ارزیابی عملکرد اثربخش PAGEREF _Toc395368290 \h 34
HYPERLINK \l "_Toc395368291" 2-4-3- شاخص های ارزیابی عملکرد شرکت ها ..............................................................35
2-4-4- روشهای ارزیابی عملکرد از بعد مالی PAGEREF _Toc395368291 \h 36
HYPERLINK \l "_Toc395368292" 2-4-4-1- ارزش افزوده اقتصادی ................................................................................36
2-4-4-2- ارزش افزوده بازار .....................................................................................37
2-4-4-3- ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده .................................................................38
2-4-5- ظهورارزش افزوده اقتصادی وتعاریف آن PAGEREF _Toc395368292 \h 38
2-4-5-1- مفهوم ارزش افزودة اقتصادی (EVA) PAGEREF _Toc395368293 \h 41
HYPERLINK \l "_Toc395368294" 2-4-5-2- مزایای ارزش افزوده اقتصادی (EVA) ..........................................................43
2-4-5-3- معایب ارزش افزودة اقتصادی (EVA ) PAGEREF _Toc395368294 \h 44
2-4-5-4- ضرورت استفاده ازارزش افزوده جهت اعطای پاداش به مدیران PAGEREF _Toc395368295 \h 45
2-4-5-5- فاکتورهای کلیدی مورد توجه ارزش افزوده اقتصادی PAGEREF _Toc395368296 \h 46
2-4-5-5-1- هزینه سرمایه ونحوه محاسبه آن PAGEREF _Toc395368297 \h 46
2-4-5-5-2-میانگین موزون هزینه سرمایه ()WACC PAGEREF _Toc395368298 \h 49
2-4-5-5-3- سرمایه به کارگرفته شده (CAPITAL) ونحوه محاسبه آن PAGEREF _Toc395368299 \h 50
2-4-5-5-4- سودخالص عملیاتی بعد از کسرمالیات (NOPAT) ونحوه محاسبه PAGEREF _Toc395368300 \h 51
2-4-5-5-5- تعریف نرخ بازده سرمایه (r ) و نحوه محاسبه آن PAGEREF _Toc395368301 \h 51
4-2-4-6- تعدیلات ارزش افزوده اقتصادی PAGEREF _Toc395368302 \h 54
2-5- بخش چهارم: تاثیرمدیریت سرمایه درگردش برسودآوری PAGEREF _Toc395368303 \h 56
2-5-1- رابطه بین روشهای مدیریت سرمایه درگردش وارزش شرکت PAGEREF _Toc395368304 \h 57
2-5-1-1- شیوه های تاثیرگذاری مدیریت سرمایه درگردش برریسک وبازده شرکت PAGEREF _Toc395368305 \h 57
2-5-2- ارتباط مدیریت سرمایه درگردش با عملکرد مالی PAGEREF _Toc395368306 \h 59
2-6- پیشینه تحقیق PAGEREF _Toc395368307 \h 60
2-6-1- بررسی نتایج پژوهش های صورت گرفته درخارج از کشور PAGEREF _Toc395368308 \h 60
2-6-2- بررسی نتایج پژوهش های صورت گرفته درداخل کشور PAGEREF _Toc395368309 \h 63
فصل سوم: روش اجرای تحقیق.
3-1- مقدمه PAGEREF _Toc395368310 \h 68
3-2- روش تحقیق PAGEREF _Toc395368311 \h 69
3-2-1- قلمروتحقیق PAGEREF _Toc395368312 \h 69
3-2-1-1- قلمرو زمانی تحقیق PAGEREF _Toc395368313 \h 69
3-2-1-2- قلمرومکانی تحقیق PAGEREF _Toc395368314 \h 69
3-3- فرضیه‌های تحقیق70
3-3-1- تبدیل فرضیه‌های پژوهشی به آماری PAGEREF _Toc395368316 \h 70
3-4- جامعه‌ی آماری، روش نمونه گیری وگردآوری داده ها PAGEREF _Toc395368317 \h 71
3-4-1- جامعه آماری: PAGEREF _Toc395368318 \h 71
3-4-2- روشگردآوری داده ها PAGEREF _Toc395368319 \h 73
3-5- روش های تجزیه وتحلیل داده ها PAGEREF _Toc395368320 \h 73
3-5-1- روشهای آماری: PAGEREF _Toc395368321 \h 73
3-5-2- متغیرهای تحقیق PAGEREF _Toc395368322 \h 73
3-5-2-1- ارزش افزوده اقتصادی(EVA) PAGEREF _Toc395368323 \h 74
3-5-2-2- ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده (REVA) PAGEREF _Toc395368324 \h 74
3-5-3- آزمون پیش فرض استفاده ازمدل رگرسیون PAGEREF _Toc395368331 \h 74
3-6- خلاصه فصل PAGEREF _Toc395368332 \h 75
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل و بیان نتایج حاصل از تحقیق.
4-1- مقدمه PAGEREF _Toc395368333 \h 77
4 – 2- توصیف نمونه آماری PAGEREF _Toc395368334 \h 78
4-3- آزمون نرمال بودن داده ها PAGEREF _Toc395368335 \h 78
4-4- نتایج حاصل ازآزمون فرضیه‌ها PAGEREF _Toc395368336 \h 79
4-4-1- نتایج حاصل ازآزمون فرضیه‌اصلی اول PAGEREF _Toc395368337 \h 79
4-5- خلاصه فصل PAGEREF _Toc395368338 \h 81
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات.
5-1- مقدمه PAGEREF _Toc395368339 \h 84
HYPERLINK \l "_Toc395368340" 5-2- یافته های تحقیق .................................................................................................84
5-2-1- توصیف متغییر های تحقیق ................................................................................84
5-3- خلاصه تحقیق ومقایسه آن باسایرتحقیقات مشابه PAGEREF _Toc395368340 \h 85
5-3-1- خلاصه ادبیات نظری تحقیق PAGEREF _Toc395368341 \h 85
HYPERLINK \l "_Toc395368342" 5-3-2- مقایسه نتایج تحقیق با تحقیقات قبلی ...................................................................87
5-3-3- خلاصه ادبیات نظری تحقیق PAGEREF _Toc395368342 \h 87
5 -3-3-1- نتایج حاصل ازآزمون فرضیه اصلی اول (ارزش افزوده اقتصادی) 87
5-3-3-2- نتایج حاصل از آزمون فرضیه اصلی اول (ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده) 88
5-4- نتایج تحقیق PAGEREF _Toc395368345 \h 89
5-5- محدودیت‌های تحقیق90
5-6- پیشنهادات PAGEREF _Toc395368347 \h 89
5-6-1- پیشنهادات مبتنی برتحقیق PAGEREF _Toc395368348 \h 89
HYPERLINK \l "_Toc395368349" 5-6-2-پیشنهادات برای تحقیقات آتی ............................................................................91
فهرست منابع و مآخذ ...............................................................................................92
چکیده انگلیسی ....................................................................................................96
فهرست جداول و اشکال
عنوان صفحه
TOC \h \z \t "شکل;1"شکل(2-1) شرایط مدیریت سرمایه در گردش PAGEREF _Toc366570564 \h 28
شکل (2-2) چرخه عملیاتی29
جدول (2-1) محاسبه اجزای نرخ بازده سرمایه بر اساس رویکرد مالی52
جدول (2-2)جدول تعدیلات مورد نیاز محاسبه نرخ سرمایه بر اساس رویکرد تامین مالی.......................54
TOC \h \z \t "جدول;1"جدول(3-1) انتخاب نمونه بر اساس محدودیت های تحقیق72
جدول(4-1) آمار توصیفی داده های تحقیق78
جدول(4-2) آزمون نرمال بودن داده ها79
جدول(4-3) رابطه ی بین ارزش افزوده اقتصادی و چرخه تبدیل وجوه نقد80
جدول(4-3) رابطه ی بین ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده و چرخه تبدیل وجوه نقد 81
جدول(4-5) جمع بندی فرضیه های فرعی81
جدول(5-1) جمع بندی فرضیات89
چکیده
تداوم فعالیت بنگاه‌های اقتصادی تا میزان زیادی به مدیریت منابع کوتاه مدت آن بستگی دارد، زیرا فعالیت‌های عملیاتی در یک دوره‌ی عادی که معمولا سالانه است به شناخت سرمایه در گردش و مدیریت مطلوب آن مربوط بوده به طوری که از این طریق نتایج مورد انتظار تحقق می‌یابد و امکان تداوم فعالیت در بلندمدت فراهم میشود. مدیریت سرمایه درگردش درارتباط با تصمیمات تامین‌مالی و کنترل دارایی‌های جاری واحدهای تجاری از یک طرف و مخاطرات ناشی از تامین مالی کوتاه‌مدت و بلندمدت از طرف دیگر اهمیت موضوع را آشکار می‌سازد. در تحقیق حاضر با توجه به اهمیت ذکر شده و محدودیت‌های اعمال شده بر شرکتهای پذیرفته شده در بازه زمانی 1386 الی 1390، تعداد 72 شرکت جهت بررسی فرضیات انتخاب گردید. نتایج تحقیق حاضرکه یکی از شاخص‌های سرمایه در گردش را (چرخه وجه نقد) با معیارهای عملکردی اقتصادی (ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده) موردبررسی قرارداده، حاکی ازاین است که بین چرخه تبدیل وجه نقدواجزاءآن شامل دوره وصول مطالبات، دوره گردش موجودیها و دوره واریز بستانکاران با شاخص‌های ارزش افزوده اقتصادی رابطه معکوس معناداری وجودداردومدیران شرکت ها میتوانند با کاهش دوره وصول مطالبات ودوره گردش موجودیها، درحد مطلوب سودآوری شرکت شان را افزایش دهند. همچنین، نتایج تحقیق دررابطه با دوره واریز بستانکاران مطابق با این دیدگاه است که دوره واریز بستانکاران، در شرکتهائی که سودآوری بالائی را دارند نسبت به شرکتهائی که سودآوری کمتری دارند کوتاه ترمی باشد.
کلمات کلیدی: سرمایه در گردش- چرخه تبدیل وجوه نقد- معیارهای ارزیابی مالی شرکت- ارزش افزوده اقتصادی– ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده.
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1- مقدمه
نقش اساسی مدیریت سازمان‌های نوین، ارزش‌آفرینی برای همه افراد و نهادهایی است که به نوعی علایق‌خویش را در سازمان جستجو می‌کنند. درمیان ذینفعان هرسازمان و بنگاه که به طور عمده از سهامداران، مشتریان، کارکنان، تأمین کنندگان کالا، جامعه ومراجع دولتی تشکیل می‌گردند، سهامداران به خاطر نقش محوری در کارآفرینی و شکل‌دهی بنگاه و پذیرش‌ریسک، ازجایگاه ویژه‌ای برخوردارند. ارزش برای سهامداران ازطریق خلق ارزش برای سایرذینفعان سازمان ایجاد میشود و هنر مدیریت تلفیق و تعادل در ارزش‌آفرینی برای مجموعه ذینفعان است. نهایت امر سهامداران به ارزش‌های مورد انتظار خویش دست می‌یابند و نیز ادامه سرمایه گذاری در شرکت را مطلوب می‌دانند. امروزه سهامداران انتظار دارند که بتوانند از طریق شاخص‌های قابل اتکا، اطلاعات مربوط به سودآوریواقعی بنگاه، وضعیت نقدینگی فعلی و آتی بنگاه، پتانسیل درآمدزایی، رشد پایدار شرکت و تحلیل ریسک آن را بدست آورند. از اینرو معیارهای جدیدی برای سنجش ارزش بنگاه مطرح شده که به سرعت جایگزین معیارها و شاخص‌های سنتی اندازه گیری ارزش بنگاه شده است (نیکومرام و عسگری، 1381، 54).
ارزیابی عملکرد (ابزار اجرای استراتژی شرکت و نظارت بر حسن انجام کار) فعالیتی است که مدیران به جهت رسیدن به اهداف و استراتژیهای خود انجام می‌دهند. انتخاب یک معیار ارزیابی عملکرد مناسب و رسیدن به اهداف شرکت با استفاده از این معیار، سبب با اهمیت‌تر شدن نحوه انتخاب یک معیار مناسب جهت ارزیابی عملکرد میشود. توسعه و بهبود معیارهای ارزیابی عملکرد به عنوان یک بخش مهم از زنجیره ارزش، یکی از وظایف اصلی حسابداری مدیریت است. معیارهای ارزیابی عملکرد معتبر و قابل اتکاء به شرکت اجازه میدهد که استراتژی و اهداف خود را به طور اثر بخش به مرحله عمل برسانند. مدیران و پژوهشگران با استفاده از راه‌های مختلف مثل استفاده از مدل ارزیابی عملکرد، تلاش می‌کنند تا مدیریت و کنترل بر زنجیره ارزش را بهبود بخشند (لهمن و همکاران،2004).
در این راستا در بسیاری از این شرکتها به روال معمول و سنتی، از متغیرهای مهم حسابداری مانند فروش، سود و نسبت سود به فروش، برای ارزیابی عملکرد استفاده کرده‌اند. این روش‌ها هر چند درعمل همچنان مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما این روش‌ها جهت ارزیابی عملکرد مدیران چندان مناسب نیستند، زیرا سودآوری رابطه نزدیکی با مقدار سرمایه‌گذاری دارد و هیچ کدام از این روشهای سنتی به مبلغ سرمایه‌گذاری توجه ندارند. به طور خلاصه، معیارهای ارزیابی عمکرد نوین رابطه نزدیکی با ارزش سهامداران دارند. این معیارها روند آتی را منعکس می‌نمایند زیرا سرمایه‌گذاران و بازار انتظار دارند که تورم درتمامی زمان‌ها بر ریسک و ارزش پول تأثیرگذار باشد. معیارهای نوین، اثرات حسابداری تعهدی را از بین می‌برند و به عنوان یک الگو، توانائی شرکت در ایجاد ارزش برای سهامداران از یک دوره به دوره‌ای دیگر را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌آورد. سرمایه درگردش از اقلام مهم دارایی‌های واحدها و بنگاه‌های اقتصادی تلقی میشود که در تصمیمات مالی نقش قابل توجهی دارد. توسعه کمی و کیفی فعالیت‌های تجاری، توسعه کمی وکیفی قلمرو مدیریت مالی را به دنبال داشته و به تبع آن مدیریت مالی را پیچیده‌ترنموده است. بنابراین بررسی ارتباط این شاخص با سایر شاخص‌های عملکردی در واحدهای اقتصادی یکی از موارد مدنظر استفاده کنندگان از صورتهای مالی خواهد بود (هاوازکوا،2010، 44).
1-2- بیان مساله
عملکرد سطوح مختلف واحدهای تجاری در حالتی که به طور سنتی به فاکتورهای مدیریتی عمومی(کلی) مثل تولید، بازاریابی و عملیات نسبت داده شده، مدیریت سرمایه در گردش به عنوان یک پیامد تأثیری بر رشد و تداوم فعالیت شرکتها داشته است. مدیریت سرمایه درگردش عبارتست از تعیین حجم و ترکیب منابع و مصارف سرمایه درگردش به نحوی که ثروت سهامداران افزایش یابد. در واقع مدیریت سرمایه در گردش تصمیمات مربوط به تامین مالی بلندمدت لازم، برای پشتیبانی مالی از دارایی‌های جاری واحد انتفاعی را در بر می‌گیرد. (کارگر و بلا میتال، 1994).سرمایه درگردش به سرمایه گذاری شرکت در دارائی‌های کوتاه مدت از قبیل وجه نقد، اوراق بهادار کوتاه مدت، حسابهای دریافتنی و موجودی های کالا اطلاق میشود و خالص سرمایه درگردش عبارت است از دارائی جاری منهای بدهی جاری.معمولا شرکتها مبالغ قابل توجهی از پرداختهای کوتاه مدت را به عنوان یک منبع تامین مالی دراختیار دارند. مدیران شرکتها انتظاردارند با مدیریت سرمایه در گردش بتوانند تاثیر بسزائی برسودآوری شرکت بگذارند. بنابراین برای بسیاری از شرکتها، مدیریت سرمایه درگردش یکی از مباحث مهم مدیریت مالی می باشد و مدیران میتوانند با نگهداری سطحی بهینه از سرمایه درگردش ارزش شرکت شان را افزایش دهند (مارکدلاف،2003).
ماهیت رشد دارایی‌های کوتاه مدت از منابع مالی کوتاه مدت باید مورد توجه مدیران مالی قرار گیرد، تا شرایط لازم برای تحقق اهداف کوتاه مدت و تداوم فعالیت در بلند مدت فراهم شود. مدیریت سرمایه در گردش با تامین مالی و مدیریت دارایی‌های جاری موسسات در ارتباط است (نیکو مرام، 1381، 5).
یکی از معیارهای ارزیابی سرمایه در گردش، چرخه تبدیل وجه نقد می باشد. چرخه تبدیل وجه نقد به مدت زمان لازم بین خرید مواد اولیه و جمع‌آوری وجوه حاصل از فروش کالای ساخته شده اشاره می کند. هرچقدراین مدت طولانی تر باشد، سرمایه گذاری بیشتری در سرمایه در گردش مورد نیاز خواهد بود . چرخه تبدیل وجه نقد طولانی‌تر ممکن است سودآوری شرکت را از طریق افزایش فروش افزایش دهد. با وجود این اگر چنانچه هزینه سرمایه‌گذاری در سرمایه در گردش بیشتراز منافع حاصل از سرمایه گذاری در موجودی یا اعطای بیشتر اعتبار تجاری باشد، سودآوری شرکت ممکن است کاهش یابد (مارکدلاف،2003).
چرخه تبدیل وجه نقد به عنوان جزیی از چرخه عملیاتی نشان دهنده دوره یا مدت زمانی است که وجوه نقد به مصرف فرایند عملیاتی شرکت برای تولید یک قلم محصول می‌رسد. کوتاه کردن این دوره به مفهوم این است که برای حجم معینی از تولید، مقدار کمتری از وجه نقد به مصرف می‌رسد (سرمایه در گردش کمتری مورد نیاز است و از این رو نیاز به سرمایه کمتر خواهد شد) . با کوتاه کردن متوسط دوره‌ای که پول به صورت موجودی کالاست یا کوتاه کردن متوسط دوره وصول مطالبات یا از طریق طولانی‌تر کردن مهلت پرداخت حسابهای پرداختنی می‌توان چرخش وجه نقد را کوتاهتر کرد. طول زمان چرخش وجه نقد فقط یکی از عوامل تعیین کننده سرمایه در گردش خالص مورد نیاز است.
چرخش وجه نقد از زمانی که شرکت بابت مواد اولیه پول پرداخت میکند شروع میشود و تا هنگامی‌که مطالبات ناشی از فروش کالا را دریافت میکند ادامه می‌یابد سرمایه درگردش نیازهای مالی کوتاه مدت موسسه تجاری را برآورده میکند. سرمایه در گردش یک سرمایه معاملاتی است که بیشتر از یک سال در شرکت باقی نمی‌ماند .وجهی که در این اقلام سرمایه گذاری میشود در طول عملیات تجاری تغییرمی‌کند. همان طوری که گردش خون در بدن انسان جهت حفظ زندگی یک نیاز خیلی مهم است گردش وجه نقد برای تداوم عملیات تجاری بسیار ضروری است (کیسی ون ، 2006).
نقش اساسی مدیریت سازمان‌های نوین، ارزش آفرینی برای همه افراد و نهادهایی است که به نوعی علایق خویش را در سازمان جستجو می‌کنند. در میان ذینفعان سهامداران به خاطر نقش محوری در کارآفرینی و شکل‌دهی بنگاه ، پذیرش ریسک، از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند. امروزه سهامداران انتظار دارند که بتوانند از طریق شاخص‌های قابل اتکا، اطلاعات مربوط به سودآوری واقعی بنگاه، وضعیت نقدینگی فعلی و آتی بنگاه، پتانسیل درآمدزایی، رشد پایدار شرکت و تحلیل ریسک آن را بدست آورند. از اینرو معیارهای جدیدی برای سنجش ارزش بنگاه مطرح شده که به سرعت جایگزین معیارها و شاخص‌های سنتی اندازه گیری ارزش بنگاه شده است . (نیکومرام و عسگری، 1381، 54).
انتخاب یک معیار ارزیابی عملکرد مناسب و رسیدن به اهداف شرکت با استفاده از این معیار، سبب با اهمیت‌تر شدن نحوه انتخاب یک معیار مناسب جهت ارزیابی عملکرد میشود. توسعه و بهبود معیارهای ارزیابی عملکرد به عنوان یک بخش مهم از زنجیره ارزش، یکی از وظایف اصلی حسابداری مدیریت است. معیارهای ارزیابی عملکرد معتبر و قابل اتکاء به شرکت اجازه میدهد که استراتژی و اهداف خود را به طور اثر بخش به مرحله عمل برسانند. مدیران و پژوهشگران با استفاده از راه‌های مختلفی مثل استفاده از مدل ارزیابی عملکرد، تلاش می‌کنند تا مدیریت و کنترل بر زنجیره ارزش را بهبود بخشند.)لهمن و همکاران ،2004).
معیارهای متفاوتی برای اندازه‌گیری و قضاوت در مورد عملکرد شرکت وجود دارد. عدم استفاده از معیارهای مناسب برای اندازه‌گیری عملکرد و ارزش سهام یک شرکت سبب میشود که ارزش شرکت به سمت ارزش واقعی سوق پیدا نکند و در نتیجه موجب ضرر و زیان یک گروه از خریداران سهام و سود سرشار گروه دیگر میشود(پناهیان،1382، 35 ). کشف فاکتورهای اقتصادی که منجر به ایجاد ثروت یا تخریب آن شود، برای مدیران سرمایه‌گذاری و همچنین مدیران شرکتها بسیار مهم است. برای مدیران شرکتها، ایجاد ثروت جهت حفظ و بقای اقتصادی شرکت موضوعی اساسی است. مدیرانی که در یک اقتصاد بازار، اهمیت این موضوع را نادیده می‌گیرند، کسب و کار سازمان و مالکان آن را به مخاطره می‌اندازند. پیدا کردن بهترین شرکتها و صنایع اهمیت زیادی برای مدیران سرمایه‌گذاری دارد. با ابزارهای تحلیل صحیح‌تر، مدیران پورتفوی، احتمالا قادر خواهند بود که استراتژیهای انفعالی خود را با نرخ بازده بالاتر و همان ریسک اولیه به عملکردی فعال تبدیل کنند (انواری رستمی، 1383، 4).
سرمایه‌گذاران و به ویژه سهامداران، نیازمند معیارهایی هستند که بتوانند عملکرد مدیریت شرکت را به درستی اندازه‌گیری کرده و به عنوان مبنای مناسبی برای سیستم پرداخت مدیریت و جبران خدمات و افزایش سطح انگیزش آنها بکار گیرند. نسبت‌های جدیدتر مانند Qتوبین، ارزش‌افزوده اقتصادی قادر است این پاسخ را به سهامداران بدهد که مدیریت تا چه اندازه در افزایش ثروت آنها دخیل بوده است.
یکی از شاخص‌های ارزیابی عملکرد شرکتها که هزینه‌های سرمایه را نیز مدنظر دارد ارزش افزوده اقتصادیEVA)) است. بر اساس این معیار، ارزش یک شرکت به دو عامل بستگی دارد.1) بازده سرمایه به کار گرفته شده شرکت و2) هزینه سرمایه به کار گرفته شده شرکت. تفاوت بین ارزش افزوده اقتصادی و سایر معیارهای ارزیابی عملکرد در این است که تلاش می‌گردد تا هزینه کلیه منابع تامین مالی در نظر گرفته شود. (ولف، 2003، 157).
یکی از معیارهای ارزیابی سرمایه در گردش، چرخه تبدیل وجه نقد می باشد. چرخه تبدیل وجه نقد به مدت زمان لازم بین خرید مواد اولیه و جمع‌آوری وجوه حاصل از فروش کالای ساخته شده اشاره میکند. هرچقدراین مدت طولانی تر باشد، سرمایه گذاری بیشتری در سرمایه در گردش مورد نیاز خواهد بود . چرخه تبدیل وجه نقد طولانی‌تر ممکن است سودآوری شرکت را از طریق افزایش فروش افزایش دهد. با وجود این اگر چنانچه هزینه سرمایه‌گذاری در سرمایه در گردش بیشتراز منافع حاصل از سرمایه گذاری در موجودی یا اعطای بیشتراعتبارتجاری باشد، سودآوری شرکت ممکن است کاهش یابد (مارکدلاف،2003).
یکی از جدیدترین و کارآمدترین معیارهای ارزیابی عملکرد شرکتها معیار رویکرد اقتصادی می باشد که به عنوان روشی نوآورانه برای یافتن ارزش واقعی عملکرد شرکتها و مدیران مطرح و سودآوری واقعی شرکتها را مورد بررسی قرار میدهد. از سوی دیگر چرخه تبدیل وجه نقد نیز یکی از معیارهای ارزیابی سرمایه در گردش می باشد که در تحقق اهداف نهائی شرکتها ( سودآوری و بیشینه کردن ثروت سهامداران ) از طریق بهینه نمودن دوره وویل نقدینگی و تامین منابع مالی مورد نیاز نقش اساسی را ایفا می نماید.
در این تحقیق برآنیم تا با استفاده از مطالعه نظری و به چالش کشیدن داده‌های بدست آمده از بازار سرمایه ایران بتوانیم روابط یکی از شاخص‌های سرمایه در گردش را (چرخه وجه نقد) با معیارهای عملکردی اقتصادی (ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده) مورد بررسی علمی قرار دهیم. بنابراین سوال اصلی تحقیق عبارتست از اینکه « آیا بین ارزیابی عملکرد بر مبنای رویکرد اقتصادی با چرخه تبدیل وجه نقد در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می‌توان تبیین ارتباط نمود؟
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق
ارزیابی عملکرد (ابزار اجرای استراتژی شرکت و نظارت بر حسن انجام کار) فعالیتی است که مدیران به جهت رسیدن به اهداف و استراتژیهای خود انجام می‌دهند. انتخاب یک معیار ارزیابی عملکرد مناسب و رسیدن به اهداف شرکت با استفاده از این معیار، سبب با اهمیت‌تر شدن نحوه انتخاب یک معیار مناسب جهت ارزیابی عملکرد میشود. در این راستا در بسیاری از این شرکتها به روال معمول و سنتی، از متغیرهای مهم حسابداری مانند فروش، سود و نسبت سود به فروش، برای ارزیابی عملکرد استفاده کرده‌اند. هر چند در عمل این روش‌ها همچنان مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما این روش‌ها جهت ارزیابی عملکرد مدیران چندان مناسب نیستند، زیرا سودآوری رابطه نزدیکی با مقدار سرمایه گذاری دارد و هیچ کدام از این روشهای سنتی به مبلغ سرمایه گذاری‌توجه ندارند.به طور خلاصه، معیارهای ارزیابی عمکرد نوین رابطه نزدیکی با ارزش سهامداران دارند. این معیارها روند آتی را منعکس می‌نمایند زیرا سرمایه گذاران و بازار انتظار دارند که تورم درتمامی زمان‌ها بر ریسک و ارزش پول تأثیر گذار باشد. معیارهای نوین اثرات حسابداری تعهدی را از بین می‌برند و به عنوان یک الگو، توانائی شرکت در ایجاد ارزش برای سهامداران از یک دوره به دوره‌ای دیگر را برای سرمایه گذاران فراهم می‌آورد. سرمایه در گردش از اقلام مهم دارایی‌های واحدها و بنگاه‌های اقتصادی تلقی میشود که در تصمیمات مالی نقش قابل توجهی دارد. توسعه کمی و کیفی فعالیت‌های تجاری، توسعه کمی و کیفی قلمرو مدیریت مالی را به دنبال داشته است و به تبع آن مدیریت مالی را پیچیده‌تر نموده است. بنابراین بررسی ارتباط این شاخص با سایر شاخص‌های عملکردی در واحدهای اقتصادی یکی از موارد مدنظر استفاده کنندگان از صورتهای مالی خواهد بود. (هاوازکوا،2010، 44)
برای تصمیم‌گیری‌های اقتصادی نیاز به اطلاعاتی است که بتوان با کمک آنها منابع موجود و در دسترس را به نحوی مطلوب تخصیص داد. یکی از مهم‌ترین عوامل در تصمیم‌گیری صحیح، اطلاعات مناسب و مرتبط با موضوع تصمیم است که اگر به درستی فراهم و پردازش نشوند، اثرات منفی برای فرد تصمیم‌گیرنده درپی خواهد داشت(اکبری، 1389،11). متاسفانه بسیاری از شرکتها سود نهایی محصولات خود را بدون در نظر گرفتن هزینه فرصت سرمایه برآورد می‌کنند. معیارهای اقتصادی با ارزش فعلی خالص نیز رابطه نزدیکی دارد. برای مثال ارزش افزوده اقتصادی با این تئوری که ارزش شرکت تنها با انتخاب پروژه‌هایی با خالص ارزش فعلی مثبت افزایش می‌یابد، سازگار است. همچنین ارزش افزوده اقتصادی و Q توبین، مدیران شرکت را نسبت به معیارهایی که بیشتر تحت کنترل آن‌هاست (نظیر نرخ بازده و نرخ هزینه سرمایه) و نه معیارهایی غیرقابل کنترل (نظیر ارزش بازار سهام) پاسخگو می‌نماید. معیارهای جدیدتر نسبت به معیار سنتی متاثر از کلیه تصمیمات شرکت نظیر تصمیمات سرمایه‌گذاری، تقسیم سود، نرخ بازده سرمایه، تصمیمات مربوط به تامین مالی، نرخ هزینه سرمایه است و به عنوان معیاری داخلی، سنجش عملکرد و موفقیت شرکت در افزودن ارزش سرمایه‌گذاری سهامداران را به بهترین نحو میسر می‌نماید. معیارهای جدید نشان میدهد که ارزش شرکت مستقیماً به عملکرد مدیریت بستگی دارد. شاخص‌های اقتصادی با ارزش بازار شرکت در ارتباط است چرا که ارزش سهام تابعی از ارزش افزوده اقتصادی آتی پیش بینی شده و فرصت‌های سرمایه‌گذاری آتی شرکتها میباشد. معیارهای اقتصادی روش مناسبی برای تعیین اهداف اندازه‌گیری عملکرد، ارزیابی استراتژی‌ها، تخصیص سرمایه، طراحی سیستم‌های پاداش، افزایش سرمایه و قیمت‌گذاری است. این شاخص‌ها به عنوان معیار ارزیابی عملکرد اقتصادی معیارهای دیگری نظیرارزش افزوده نقدی، ارزش‌افزوده سهامداران و بازده جریان نقدی روی سرمایه گذاری‌ها سازگار میباشد.
کاوسی (1382) رابطه بین "نسبت Q توبین و ارزش افزوده اقتصادی" شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1380-1377 را بررسی کرد. تجزیه وتحلیل وی نشان داد که رابطه بین نسبت Q توبین و ارزش افزوده اقتصادی معنی‌دار است.آقایی (1388) به بررسی عوامل موثر بر تصمیم گیری سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار پرداخت و نتایج تحقیق شواهدی در خصوص اینکه اکثریت سرمایه گذاران علاقه‌ی کمی به سفته بازی و معاملات پر ریسک دارند فراهم آورد. در مورد تصمیم گیری خرید سهام، معیارهای مالی، از قبیل سود و سود هر سهم بسیار مربوط هستند با این حال اهمیت آنها کمتر از نوسانات قیمت سود و روند قیمت سود سهام در بورس است، نتایج نشان داد با 95% اطمینان، تصمیم گیری سرمایه گذاران در بورس متأثر از نوسانات سود است.
1-4- اهداف تحقیق
1-4-1- اهداف علمی
در این تحقیق بر آنیم تا با استفاده از مطالعه نظری و به چالش کشیدن داده‌های بدست آمده از بازار سرمایه ایران بتوانیم روابط یکی از شاخص‌های سرمایه در گردش(چرخه تبدیل وجه نقد) را با معیارهای عملکردی اقتصادی (ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده مورد بررسی علمی قرار دهیم.
1-4-2- اهداف کلی و فرعی
هدف کلی :
"" تبیین ارتباط بین ارزیابی عملکرد بر مبنای رویکرد اقتصادی با چرخه تبدیل وجه نقد ""
اهداف فرعی:
1- تبیین ارتباط بین ارزیابی عملکرد برارزش افزوده اقتصادی با چرخه تبدیل وجه نقد
2- تبیین ارتباط بین ارزیابی عملکرد بر مبنای ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده با چرخه تبدیل وجه نقد
1-4-3- اهداف کاربردی
نتایج تحقیق می‌تواند مورد استفاده گروه‌های متعددی قرار گیرد که موارد زیر از آن جمله هستند:
سازمان بورس اوراق بهادار: در ارزیابی بهتر و دقیق‌تر رتبه بندی شرکتها.
سرمایه‌گذاران: نتایج این تحقیق می‌تواند با توجه به اهدافی که سرمایه گذاران دارند اعم از کوتاه مدت یا بلندمدت، آنها را در انتخاب سهام شرکتها برای سرمایه گذاری یاری نماید و از آنجا که سرمایه گذاران با توجه به رویکرد تکیه گاه‌یابی به دنبال یک مبنای قابل اتکا هستند، نتایج این تحقیق می‌تواندآن‌ها را در انتخاب این مبنای مطمئن یاری رساند و رفتار سرمایه‌گذاران را بهبود بخشیده و در نتیجه تصمیم گیری آنها از سودمندی قابل ملاحظه‌ای برخوردار باشد.
دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی : این تحقیق محتوای اطلاعاتی معیارهای ارزیابی را مورد بررسی و لزوم توجه به طبقه بندی مناسب ارزیابی هر معیار توسط شاخص مناسب را بیشتر مشخص میکند. در نتیجه بیان بهتر و دقیق‌تر رویکردهای رفتاری و آثار آنها در پی تئوری‌های جدیدتر مفید واقع شود.
سهامداران : این تحقیق می‌تواند سهامداران را در ارزیابی سهام شرکت و ثبات سود آنها یاری رساند و توجه آنها را هرچه بیشتر به سمت اطلاعات ارائه شده در صورتهای مالی شرکتها هدایت نماید.
مدیران :نتایج این تحقیق می‌تواند مدیریت را در اهداف کوتاه مدت و علی‌الخصوص در اهداف بلند مدت شرکتها و کنترل فعالیت‌های درون سازمان برای رسیدن به سود و رفاه بیشتر که در نهایت منجر به جلب رضایت سهامداران خواهد شد، موثر باشد و همچنین از آنجا که تغییرپذیری درباره روند سود خالص مورد گزارش می‌تواند بر انتظارهای ذهنی سرمایه‌گذاران (مبنی بر دستاوردهای محتمل آینده از نظر سود خالص و سود تقسیمی) اثر بگذارد. مدیریتمی‌تواند از طرق مختلف چون هموارسازی سود، اثری مساعد و مطلوب بر ارزش سهام بگذارد.
1-5- سوالات تحقیق
سوال اصلی تحقیق:
آیا بین ارزیابی عملکرد بر مبنای رویکرد اقتصادی با چرخه تبدیل وجه نقد می توان تبیین ارتباط نمود؟
سوالات فرعی تحقیق :
آیا بین ارزیابی عملکرد بر مبنای ارزش افزوده اقتصادی با چرخه تبدیل وجه نقد می توان تبیین ارتباط نمود؟
آیا بین ارزیابی عملکرد بر مبنای ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده با چرخه تبدیل وجه نقد می‌توان تبیین ارتباط نمود ؟
1-6- فرضیه‌های تحقیق
برای پاسخ به سوالات مطرح شده، فرضیه زیر تدوین شده است:
فرضیه اصلی : بین ارزیابی عملکرد بر مبنای رویکرد اقتصادی با چرخه تبدیل وجه نقد رابطه وجود دارد.
فرضیه‌های فرعی :
- بین ارزیابی عملکرد برمبنای ارزش افزوده اقتصادی با چرخه تبدیل وجه نقد رابطه وجود دارد.
- بین ارزیابی عملکرد بر مبنای ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده با چرخه تبدیل وجه نقد رابطه وجود دارد.
1-7- تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق
1-7-1- متغیر وابسته
در این تحقیق چرخه تبدیل وجه نقد به عنوان متغیر وابسته مورد بررسی قرار خواهد گرفت. برای محاسبه چرخه تبدیل وجه نقد، تاخیردر پرداخت حسابهای پرداخت نیاز دوره عملیات کسر میشود. لذا هر چه دوره تاخیر در حسابهای پرداختنی بیشتر باشد چرخه تبدیل وجه نقد کوتاهتر میشود و ظاهرا کوتاهتر بودن چرخه تبدیل وجه نقد نشان دهنده وضعیت مناسبتر نقدینگی است درحالی که تاخیر در پرداخت حسابهای پرداختنی می‌تواند دلیل نامناسب بودن وضعیت نقدینگی باشد. هر چه این تاخیر بیشتر باشد وضعیت نامطلوبتر است ولی هنگامی که این رقم را در محاسبه چرخه تبدیل وجه نقد به کار می بریم نتیجه متفاوت حاصل میشود. یعنی تاخیرهای طولانی تر موجب کمتر شدن چرخه تبدیل وجه نقد و نشان دهنده نقدینگی مناسب است. بنابراین، تناقض احتمالی مذکور می باید به گونه ای مرتفع شود (خرمنژاد، 1386، 27)
مدیریت نقدینگی در واقع منعکس‌کننده مدیریت داراییها و بدهی‌های کوتاه مدت است و نقش حیاتی در موفقیت مدیریت بنگاه اقتصادی بازی میکند. اگر شرکت نتواند نقدینگی خود را به‌نحو مطلوب مدیریت کند ممکن است دارایی‌های جاری شرکت نتواند پاسخگوی بدهی‌های جاری آن باشد. در نتیجه شرکت مجبور به پیدا کردن منابع خارجی برای پرداخت بد هی‌های کوتاه مدت خود در زمان سررسید میشود.شرکتهای دارای سابقه درازمدت درخشانی که ترازنامه‌های صحیح و پاکی دارند، اگر مدیریت نقدینگی خوبی نداشته باشند قادر به پرداخت دیون خود نخواهند بود”. روش مناسب برای ارزیابی نقدینگی شرکتها، «چرخه تبدیل وجه نقد» است که مدت زمان بین پرداخت به‌منظور خرید موجودی‌های کالا یا مواد اولیه تا جمع‌آوری مطالبات ناشی از فروش به مشتریان را محاسبه میکند. هر چه قدر این مدت طولانی‌تر باشد، سرمایه گذاری بیشتری در سرمایه در گردش مورد نیاز میباشد. چرخه تبدیل وجه نقد طولانی‌تر ممکن است سود آوری شرکت را از طریق افزایش فروش افزایش دهد. با وجود این اگر هزینه سرمایه گذاری در سرمایه در گردش بیشتر از منافع حاصل از سرمایه گذاری در موجودی یا اعطای بیشتر اعتبار تجاری باشد سودآوری شرکت ممکن است کاهش یابد. اگرچه تجزیه‌وتحلیل چرخه تبدیل وجه نقد به تنهایی می‌تواند مفید باشد، اما شاخص صنعت به‌منظور ارزیابی عملکرد این چرخه و پیش‌بینی فرصت‌ها به‌منظور بهبود آن، برای شرکتها بسیار تعیین‌کننده است. نظر به اینکه مدت زمان این چرخه برای صنایع مختلف متفاوت است، بنابراین مقایسه شرکت‌هایی که در یک صنعت فعالیت می‌کنند، روش صحیحی به‌شمار می‌آید.
(1-1 ) CCC = RCP + ICP – PDP
نسبت بازپرداخت معوق- چرخه گردش موجودی + چرخه گردش مطالبات = چرخه تبدیل وجه نقد
نسبت گردش حسابهای دریافتنی/360 = چرخه گردش حسابهای دریافتنی =چرخه گردش مطالبات
نرخ گردش موجودی کالا / 360 = چرخه گردش موجودی = چرخه گردش موجودی
نسبت گردش حسابهای پرداختنی / 360 = دوره بازپرداخت معوق = نسبت دوره بازپرداخت معوق
1-7-2- متغیرهای مستقل
ارزش افزوده اقتصادی (EVA) مشخص میکند که آیا سود عملیاتی برای کل هزینه سرمایه بکار گرفته شده کفایت میکند یا نه؟. استوارت EVA را حاصل کسرهزینه سرمایه از سود خالص عملیاتی بعد ازمالیات (NOPAT ) در نظر می‌گیرد(استوارت، 1991):
(1-2 )EVA=Nopat - Capital Cost EVA=(Nopat- Cost of Capital ) × Capital employed
(هزینه سرمایه ) – (سود خالص عملیاتی بعد از کسر مالیات ) =ارزش افزوده اقتصادی
سرمایه بکار گرفته شده × (هزینه سرمایه– سود خالص عملیاتی بعد از کسر مالیات ) = ارزش افزوده اقتصادی
اگر نرخ بازده را به صورت نسبت NOPAT به سرمایه در نظر بگیریم فرمول به صورت زیر در می‌آید:
میانگین موزون هزینه سرمایه × ارزش سرمایه – سود خالص عملیاتی بعد از کسر مالیات = ارزش افزوده اقتصادی
سود عملیاتی قبل از پرداخت هزینه بهره و خالص مالیات = نرخ هزینه سرمایه شرکت
ارزش سرمایه گذاری شده توسط مالکان یا صاحبان و اعتباردهندگان = ارزش سرمایه
Re = هزینه حقوق صاحبان سهام
Rd = هزینه بدهی
E = حقوق صاحبان سهام شرکت
D = بدهی‌های شرکت
V = حقوق صاحبان سهام + بدهی‌ها
E/V = درصد تامین مالی شرکت از محل حقوق صاحبان سهام
D/V = درصد تامین مالی شرکت از محل بدهی‌ها
Tc =نرخ مالیات بر شرکت
ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده : (REVA) به اعتقاد گروهی درمحاسبه ارزش افزوده اقتصادی بجای ارزش دفتری تعدیل شده دارایی ها باید از ارزش بازارآنها استفاده کرد که بشرح زیرمی باشد:
(1-3 ) )]ارزش بازار حقوق صاحبان سهام + ارزش بازار بدهی‌هاREVA= NOPATt – [WACC*(
1-8- روش تحقیق
ازجهت هدف، این تحقیق از نوع کاربردی است. این نوع تحقیق‌ها از آن جهت که می‌تواند مورد استفاده سازمان بورس‌اوراق بهادار، تحلیل‌گران مالی و کارگزاران بورس، مدیران مالی شرکتها، دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و پژوهشگران، سازمان حسابرسی قرار گیرد، کاربردی است.
ازجهت روش استنتاج، این تحقیق از نوع توصیفی – تحلیلی میباشد. تحقیق توصیفی آنچه را که هست بدون دخل و تصرف توصیف و تفسیرمی‌کند. این نوع از تحقیق شامل جمع‌آوری اطلاعات به منظور آزمون فرضیه یا پاسخ به سوالات مربوط به وضعیت فعلی موضوع مورد مطالعه میباشد.
روش تحقیق از نوع تعیین ضریب همبستگی بوده و نحوه استفاده از اطلاعات گذشته نگر میباشد و با توجه به هدف تحقیق حاضر یافتن ارتباط یا عدم ارتباط همبستگی میان ارزش افزوده افتصادی (EVA) و ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده ( REVA)) با چرخه تبدیل وجه نقد (CCC) شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران میباشد که با جمع آوری اطلاعات از منابع مختلف مخصوصا مرتبط با سازمان بورس اوراق بهادار تهران و محاسبه متغیرهای اصلی تحقیق (وابسته و مستقل) توسط نرم افزار EXCEL و سپس تخمین اطلاعات و ارزیابی وجود یا عدم وجود ارتباط میان دو معیار بیان شده توسط نرم افزار EVIEWS و با استفاده از ضریب همبستگی مورد آزمون قرار خواهد گرفت.
1-9- جامعه آماری و روش گردآوری اطلاعات و داده‌ها
1-9-1-قلمرو زمانی و مکانی تحقیق
قلمرو زمانی این تحقیق سال‌های 1386 تا 1390 و قلمرو مکانی آن بورس اوراق بهادار تهران میباشد.
1-9-2-جامعه و نمونه آماری
جامعه آماری این تحقیق، شرکتهای تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1386-1390 است که شرایط زیر را دارند:
) اطلاعات مالی شرکت دردوره مورد مطالعه در دسترس باشد.
2) شرکت طی دوره مورد مطالعه زیان ده نباشد و پایان سال مالی شرکت منتهی به پایان اسفند ماه باشد و در دوره مورد مطالعه تغییر سال مالی نداده باشد.
3) جزء بانک‌ها و موسسات مالی (شرکتهای سرمایه‌گذاری، واسطه‌گران مالی، و ﻟﻴﺰﻳﻨﮓها) نباشد.
4) شرکت تا پایان سال 1390 در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده و طی سال‌های 86 تا 90 از بورس اوراق بهادار تهران نیز خارج نشده باشد.
5) درطول دوره زمانی تحقیق، بیش از چهار ماه در بورس غیر فعال نباشند؛ زیرا محاسبه متغیرهای مورد مطالعه مرتبط با بازار در مورد شرکتهای مزبور و استفاده از آنها در تحقیق می‌تواند موجب تأثیر نامطلوب بر نتایج تحقیق شود.
نمونه آماری تحقیق به روش حذف سیستماتیک صورت می‌گیرد. بدین ترتیب از بین جامعه آماری شرکت‌هایی که دارای شرایط زیر باشند به عنوان نمونه آماری انتخاب می‌شوند:
1) سال مالی منطبق با سال شمسی باشد (پایان سال مالی 29 اسفند باشد).
2) جزو شرکتهای سرمایه‌گذاری نباشند.
3) در طی سال‌های 1386 تا 1390 صورتهای مالی سالانه حسابرسی شده خود را ارائه کرده باشند.
4) در طی سال‌های 1386 تا 1390 به طور متوالی سهام شرکت بیش از چهار ماه بدون معامله نباشد.
1-9-3- روش گرد آوری اطلاعات
اطلاعات و داده‌های این تحقیق از روی صورتهای مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و اطلاعات بازار بورس گردآوری میشود. از این رو با توجه به اینکه این شیوه، جمع آوری اطلاعات از روی اسناد موجود محسوب میشود ، شیوه گردآوری اطلاعات تحقیق کتابخانه‌ای است .
1-9-4- ابزار گرد آوری اطلاعات
برای گردآوری اطلاعات و داده‌های مورد نیاز این تحقیق ضمن مراجعه به سازمان بورس اوراق بهادار، از نرم افزارهای تدبیر پرداز و ره آورد نوین و نیز بانکهای اطلاعاتی بورس اوراق بهادار تهران، جهت تهیه صورتهای مالی و یاداشتهای همراه شرکتهای پذیرفته شده در بورس و نیزاطلاعات مربوط به معاملات انجام یافته، استفاده خواهد شد.
1-10- ساختار کلی تحقیق
در فصل اول به بیان موضوع، اهمیت و اهداف پژوهش‌و همچنین ابزار و روش گردآوری اطلاعات پرداخته شد و فرضیه‌ها و تعاریف عملیاتی متغیرهای تحقیق نیز ارائه شدند.فصل دوم به مبانی نظری تحقیق پرداخته وخلاصه‌ای از تحقیقات داخلی و خارجی انجام شده در این زمینه در پایان فصل ارائه شده است. در فصل سوم به موضوع و روش‌شناسی تحقیق پرداخته و توضیحات لازم در مورد جامعه، نمونه وآزمون‌های مربوط و نتایج آن ارائه شده است. در فصل چهارم به تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات پرداخته شده و نتایج مربوط به آزمون فرضیه‌ها ارائه گردیده است. و بالاخره در فصل پنجم ارزیابی نتایج آزمون فرضیه‌ها، نتیجه‌گیری کلی، محدودیت‌های تحقیق، پیشنهادهای کاربردی و پیشنهاد برای تحقیقات آتی ارائه شده است.
فصل سوم
روش اجرای تحقیق/
مواد و روش ها
3-1- مقدمه
تحقیق، عبارت است از یک عمل منظم که در نتیجه آن پاسخ‌هایی برای سوال‌های مورد نظر و مطرح شده در پیرامون موضوع تحقیق به دست می‌آید (نادری وسیف نراقی، 1375، 34). پایه هر عملی، روش شناخت آن است و اعتبار و ارزش قوانین هر علمی به روش شناختی مبتنی است که درآن علم به کار می‌رود و می‌توان عنوان کرد اعتبار هر تحقیق در گرو روش تحقیق آن میباشد.
روش تحقیق مجموعه‌ای از قواعد، ابزار و راه‌های معتبر ( قابل اطمینان) و نظام یافته برای بررسی واقعیت‌ها، کشف مجهولات و دستیابی به راه حل مشکلات است (عزتی، 1376،20). هدف از انجام یک تحقیق و پژوهش علمی کشف یک واقعیت است و واقعیت بر مبنای کاوش و کشف روابط منطقی مربوط به ویژگیهای اجرای موضوع قرار دارد. منظور از یک پژوهش علمی، متابعت از رویه‌های منظم و منطقی است که در جریان استفاده از روش‌ها وابزارهای علمی و مرتبط ساختن عوامل موضوع پژوهش باید رعایت گردد. «تحقیق» عبارت است از یک عمل منظم که در نتیجه آن پاسخ‌هایی برای سوال‌های مورد نظر و مطرح شده پیرامون موضوع تحقیق بدست می‌آید (نادری وسیف نراقی، 1384، 34). «روش تحقیق» مجموعه‌ای از قواعد، ابزار و راه‌های معتبر(قابل اطمینان) و نظام یافته برای بررسی واقعیت‌ها، کشف مجهولات و دستیابی به راه حل مشکلات است (عزتی، 1376، 20).
انتخاب روش تحقیق به اهداف موضوع پژوهش و امکانات اجرای آن بستگی دارد، بنابراین هنگامی می‌توان در مورد روش بررسی و انجام یک تحقیق تصمیم گرفت که ماهیت موضوع و اهداف آن مشخص باشد. به عبارت دیگر، هدف از انتخاب روش تحقیق آن است که محقق مشخص نماید چه شیوه و روش را آغاز کند تا او را هر چه دقیق‌تر، آسان‌تر و سریع‌تر در دستیابی به پاسخ‌هایی که برای پرسش‌های تحقیق در نظر گرفته شده، یاری نماید.
در این فصل در ارتباط با فرضیه‌های تحقیق، جامعه و نمونه آماری، قلمرو زمانی و مکانی تحقیق، روش تحقیق، روشهای جمع آوری داده‌ها، متغیرهای تحقیق و نحوه محاسبه آنها و معرفی مدل‌های تحقیق و روشهای آزمون فرضیه‌ها بحث خواهد شد.
3-2- روش تحقیق
از لحاظ هدف تحقیقات به دونوع کاربردی و بنیادی و از لحاظ ماهیت و روش به تحقیقات تاریخی، تـوصیفی، همبستـگی یاهمخـوانی، علی (پس از وقوع) و تجربی یا آزمایشی تقسیم می‌شوند (تقی‌زاده، 1386، 54). با توجه به اینکه پژوهش پیش رو در پی بررسی رابطه احتمالی بین یکی از معیارهای سرمایه در گردش (چرخه تبدیل وجه نقد) با عملکرد مالی شرکت میباشد، بنابراین به دلیل اینکه نتایج آن به حل یک مشکل یا موضوع خاص می‌پردازد از لحاظ هدف کاربردی و از آنجایی که در پی یافتن رابطه بین دو متغیر میباشد، از لحاظ ماهیت و روش تحقیق ازنوع همبستگی است.
تحقیقات همبستگی، شامل کلیه تحقیقاتی است که در آنها سعی میشود رابطه بین متغیرهای مختلف با استفاده از ضریب همبستگی مطالعه حدود تغییرات یک یا چند متغییر دیگر است.
3-2-1- قلمرو تحقیق
در این تحقیق بر آنیم تا با استفاده از مطالعه نظری و به چالش کشیدن داده‌های بدست آمده از بازار سرمایه ایران بتوانیم روابط یکی از شاخص‌های سرمایه در گردش را (چرخه تبدیل وجه نقد) با معیارهای عملکردی اقتصادی (ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده مورد بررسی علمی قرار دهیم.
3-2-1-1- قلمرو زمانی تحقیق
قلمرو زمانی تحقیق شامل یک دوره زمانی پنج ساله براساس صورتهای مالی سال‌های 1386 الی 1390 شرکتهای برگزیده میباشد. البته با توجه به این که برای آزمون فرضیه‌های تحقیق نیاز به محاسبه تغییرات سال (t) نسبت به سال (t-1) میباشد؛ برای محاسبه برخی متغیرها نیازمند اطلاعات سال 1385 نیز می‌باشیم.
3-2-1-2- قلمرو مکانی تحقیق
با توجه به نقش مهم و حیاتی بازار سرمایه در اقتصاد کشورها و همچنین جوان بودن ادبیات مربوط به بازار سرمایه و سایر موارد مهم مطرح شده در تحقیق، قلمرو مکانی تحقیق بورس اوراق بهادار تهران میباشد.
3-3- فرضیه‌های تحقیق
بیان مسئله تنها به صورت کلی پژوهش را هدایت میکند و تمام اطلاعات ویژه پژوهشی را دربر ندارد، از طرفی دیگر در صورتیکه کلیه اطلاعات پژوهشی را در مسأله مطرح کنیم مسأله به گونه‌ای بزرگ میشود که تدبیر و هدایت آن امکانپذیر نیست، بنابراین مسأله هرگز به صورت عملی حل نخواهد شد مگر اینکه به فرضیه یا فرضیه‌هایی تبدیل شود. رابطه فرضیه با تحقیق مثل رابطه راه با مسافرت است (خاکی، 1384، 114 ).
فرضیه حدس بخردانه‌ای درباره رابطه دو یا چند متغیر است که به صورت جمله‌ی خبری بیان شده و نشانگر نتایج مورد انتظار میباشد (تقی‌زاده، 1386، 16 ). در پژوهش حاضر بر اساس ادبیات و مبانی نظری مطرح شده درباره رابطه بین یکی از شاخص‌های سرمایه در گردش را (چرخه تبدیل وجه نقد) با معیارهای عملکردی اقتصادی (ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده مورد کنکاش قرار می‌دهیم. برای این امر فرضیه‌های زیر طراحی شده و در مراحل کار این فرضیه‌ها را مورد آزمون قرار خواهیم داد.
فرضیه اصلی: بین ارزیابی عملکرد بر مبنای رویکرد اقتصادی با چرخه تبدیل وجه نقد رابطه وجود دارد.
فرضیه فرعی اول: بین ارزیابی عملکرد بر مبنای ارزش افزوده اقتصادی با چرخه تبدیل وجوه نقد رابطه وجود دارد.
فرضیه فرعی دوم: بین ارزیابی عملکرد بر مبنای ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده با چرخه تبدیل وجوه نقد رابطه وجود دارد.
3-3-1- تبدیل فرضیه‌های پژوهشی به آماری
هدف از تبدیل فرضیه پژوهشی به فرضیه آماری، توانمند کردن محقق در آزمون فرضیه است. به طور کلی هدف از آزمون فرض‌های آماری، تعیین این موضوع است که با توجه به اطلاعات به دست آمده از نمونه، حدسی که درباره خصوصیتی از جامعه زده‌ایم، قویاً قابل تایید است یاخیر؟ فرضیه‌های آماری، جمله‌ها یا عبارت‌هایی هستند که با استفاده از نمادهای آماری و به صورت پارامتر نوشته می‌شوند و نقش آنها هدایت پژوهشگر در انتخاب آزمون آماری است (خاکی،1384، 141).
فرضیه‌های آماری به دو دسته تقسیم می‌شوند:
1- فرض صفرH0: این فرض به صورتی است که به نداشتن تفاوت، رابطه یا اثر اشاره میکند این نوع فرض‌ها را گاهاً فرض پوچ یا آماری نیز می‌نامند (نادری و سیف نراقی،1384، 21 ).
2- فرض خلاف: این فرض به صورتی است که به احتمال وجود تفاوت، رابطه یا اثر اشاره میکند، این نوع فرض‌ها را گاهاً فرض تحقیق یا جانشین نیز می‌نامند (همان منبع، 21). فرض خلاف یا تحقیق در واقع پیش‌بینی محقق از نتایج است بنابراین فرضیه‌های آماری تحقیق به شرح زیر نوشته می‌شوند:
برای آزمون فرضیه اصلی دو فرضیه فرعی به شرح ذیل مطرح می‌گردد:
بین ارزیابی عملکرد بر مبنای ارزش افزوده اقتصادی با چرخه تبدیل وجوه نقد رابطه وجود ندارد
بین ارزیابی عملکرد بر مبنای ارزش افزوده اقتصادی با چرخه تبدیل وجوه نقد رابطه وجود دارد
بین ارزیابی عملکرد بر مبنای ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده وچرخه تبدیل وجوه نقد رابطه وجود ندارد
بین ارزیابی عملکرد بر مبنای ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده وچرخه تبدیل وجوه نقد رابطه وجود دارد
3-4- جامعه‌ی آماری، روش نمونه گیری و گردآوری داده‌ها
3-4-1- جامعه آماری:
جامعه، بزرگ‌ترین مجموعه از موجودات است که در یک زمان معین مطلوب ما قرار می‌گیرند و حداقل دارای یک صفت مشخصه باشند. صفت مشخصه، صفتی است که بین همه‌ی عناصر جامعه آماری مشترک و متمایز کننده‌ی جامعه‌ی آماری از سایر جوامع باشد. جامعه باید بر حسب محتوا، حدود و زمان تعیین شود.(ایران نژاد پاریزی 1382 )
شرط لازم برای هر تحقیقی وجود اطلاعات در دسترس میباشد که دروضعیت کنونی ایران تنها اطلاعات مربوط به شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران موجود میباشد. بنابراین جامعه آماری این تحقیق، شرکتهای تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1386-1390 است که شرایط زیر را دارند:
1) اطلاعات مالی شرکت دردوره مورد مطالعه در دسترس باشد.
2) شرکت طی دوره مورد مطالعه زیان ده نباشد و پایان سال مالی شرکت منتهی به پایان اسفند ماه باشد و در دوره مورد مطالعه تغییر سال مالی نداده باشد.
3) جزء بانک‌ها و موسسات مالی (شرکتهای سرمایه‌گذاری، واسطه‌گران مالی، و ﻟﻴﺰﻳﻨﮓها) نباشد.
4) شرکت تا پایان سال 1390 در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده و طی سال‌های 86 تا 90 از بورس اوراق بهادار تهران نیز خارج نشده باشد.
5) درطول دوره زمانی تحقیق، بیش از چهار ماه در بورس غیر فعال نباشند؛ زیرا محاسبه متغیرهای مورد مطالعه مرتبط با بازار در مورد شرکتهای مزبور و استفاده از آنها در تحقیق می‌تواند موجب تأثیر نامطلوب بر نتایج تحقیق شود.
به این ترتیب تعداد شرکت‌هایی که ویژگیهای فوق الذکر را داشتند به 72 شرکت رسید. لازم به توضیح اینکه برخی از شرکتها دارای بیش از یک محدودیت بوده که درمحاسبه ذیل شرکتها نگردیده است .
(جدول3-1): انتخاب نمونه بر اساس محدودیت‌های تحقیق
شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تا پایان سال 90477شرکتهای واسطه گری مالی و بیمه‌ای38شرکت‌هایی که پایان سال مالی آنها منتهی به اسفند ماه نیست87شرکت‌هایی که بیش از چهار ماه وقفه عملیاتی داشتند 112شرکت‌هایی که اطلاعات آنها در دسترس نیست و یا از بورس حذف شده‌اند138شرکتهای باقی مانده در نمونه آماری تحقیق72
3-4-2- روش گردآوری داده‌ها
جهت تلخیص مطالعات کتابخانه‌ای یا ادبیات تحقیق از فیش استفاده شده است و جهت توصیف و طبقه بندی یافته‌های مبتنی بر بررسی تجربیات گذشته و اطلاعات مالی شرکتها از نرم افزارExcel استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز این تحقیق شامل عناصر صورتهای مالی حسابرسی شده نظیر اجزای مختلف صورت سود و زیان و سایر اطلاعات نظیر قیمت سهام و سود سهام شرکتهای عضو نمونه تحقیق میباشد که ازمنابع زیرجمع‌آوری شدهاست: از طریق مطالعات کتابخانه‌ای مقالات و پایان نامه‌های داخلی وخارجی ، اطلاعات مالی شرکتها از نرم افزارتدبیر پرداز ، نرم افزار ره آورد نوین، اطلاعات منتشر شده توسط بورس اوراق بهادار تهران و سایت: www. rdis.ir، وبگاه بورس www.tsetmc.com
3-5- روشهای تجزیه و تحلیل داده‌ها
3-5-1- روشهای آماری:
برای تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها و آزمون فرضیه‌های پژوهش حاضر از دو نوع روش آماری استفاده شده است.
1) ازآمار توصیفی؛ با استفاده از شاخص‌های مرکزی همچون میانگین، میانه و شاخص‌های پراکندگی همچون انحراف معیار، چولگی وکشیدگی جهت توصیف متغیرها و نوع توزیع داده‌ها استفاده شده است.
2) از آمار استنباطی؛ در دو بخش:
الف)آزمون پیش‌فرض مدل رگرسیون: شامل آزمون نرمال بودن توزیع جامعه آماری (آزمون کلموگروف-اسمیرنوف) و آزمون عدم خودهمبستگی داده‌ها (آزمون دوربین- واتسن).
ب)آزمون اصلی: شامل؛ آزمون رگرسیون خطی یک متغیره، آزمون همبستگی پیرسون.
برای تجزیه و تحلیل داده‌ها با توجه به داده‌های جمع آوری شده (میانگین، واریانس، انحراف معیار) و با استفاده از نرم افزار EXCEL دسته بندی شده و سپس از نرم افزار EVIEWS 6 برای آزمون فرضیه‌ها استفاده میشود. و هم از طریق تجزیه و تحلیل رگرسیون خطی و همبستگی انجام و بعد از محاسبه از همبستگی پیرسون استفاده میشود.
3-5-2- متغیرهای تحقیق
متغیرها یکی از عناصر اصلی تحقیق می‌باشند. متغیر چیزی است که می‌تواند از لحاظ مقدار تغییر کند و معمولاً چیزی است که می‌تواندارزش‌های عددی متفاوتی را بپذیرد (به زبان آماری، یعنی واریانس داشته باشد) بنابراین هرچیز که وجود داشته باشد یک متغیر است و در واقع ویژگی‌هایی است که پژوهشگر آنها را مشاهده، کنترل و یا در آنها دخل و تصرف میکند. و ایده اصلی در یک تحقیق بوده و مفهومی قابل تغییر میباشد (خاکی، 1384، 73).
اولین گام برای آزمون فرضیه‌های پژوهش، ارائه تعریف دقیق و مناسبی از متغیرهایی است که امکان اندازه‌گیری خصوصیات مورد توجه در این پژوهش را میسر سازد. متغیرهای این پژوهش به منظور آزمون فرضیه‌ها، به دو گروه متغیرهای مستقل و متغیرهای وابسته تقسیم میشود که در فصل دو کلیه این متغیرها تشریح گردیده است.
در تحقیق حاضر شاخص عملکردی شرکتها شامل شاخص اقتصادی (ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده) میباشد که در ادامه متغیرهای پژوهش و نحوه محاسبه آنها ارائه میشود.
3-5-2-1- ارزش افزوده اقتصادی(EVA)
از حاصل ضرب تفاوت بین نرخ بازده (r) و نرخ هزینه سرمایه(c) در مبلغ سرمایه به کار گرفته شده (Capital)بدست می‌آید. برای محاسبه ارزش افزوده اقتصادی می‌توان از رابطه زیر بهره گرفت :
(3-1) EVA = ( r –c )* Capital
(3-2) EVA = NOPATt – ( WACC * Capitalt – 1 )
در جائی که(r) نرخ بازده شرکت، (C) نرخ هزینه سرمایه شرکت، (NOPAT) سود عملیاتی پس از کسر مالیات، هزینه متوسط سرمایه (WACC) و (Capital) سرمایه میباشد. در محاسبه ارزش افزوده اقتصادی مفهوم اقتصادی سرمایه مد نظر است. همچنین ضروری است تا جهت محاسبه NOPAT تعدیلاتی در سود حسابداری لحاظ شود تا به مفهوم اقتصادی سود نزدیکتر شود، که در فصل دوم در این خصوص مفصلاً توضیح داده خواهد شد.
3-5-2-2- ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده (REVA)
REVA ارزش افزوده اقتصادی تعدیل شده به عنوان سود خالص باقیمانده حاصل از تفاوت بین سود خالص عملیاتی پس از کسر مالیات و هزینه فرصت سرمایه گذاران بر مبنای ارزش بازار است. به اعتقاد گروهی در محاسبه ارزش افزوده اقتصادی بجای ارزش دفتری تعدیل شده داراییها باید از ارزش بازار آنها استفاده کرد که محاسبه آن بشرح زیر می باشد:
REVA= NOPATt – [WACC*(ارزش بازار حقوق صاحبان سهام+ارزش بازار بدهی‌ها)]
3-5-3-- آزمون پیش فرض استفاده از مدل رگرسیون
فرضیه‌های این تحقیق در قالب روابط رگرسیونی مشخصی مدل‌بندی شده است و بنابراین لازم است که پیش از آزمون این روابط رگرسیونی و تحلیل نتایج آنها، مفروضات بنیادی این روابط مورد بررسی قرار گیرند که اهمیت بسیار زیادی دارند. لذا، چهار بحث اساسی زیر در مورد روابط رگرسیونی تحقیق، مورد بررسی قرار خواهد گرفت که عبارتند از:
1) آزمون نرمال بودن داده‌های تحقیق: در این تحقیق بررسی نرمال بودن داده‌ها به وسیله آزمون کلموگروف-اسمیرنوف تحت نرم افزار Spss انجام میشود. بر اساس این آزمون اگر Sig جدول کلموگروف- اسمیرنف بیشتر از 5% باشد آنگاه نرمال بودن توزیع جامعه‌ی آماری تحقیق در سطح اطمینان 95% تأیید میشود.
2) آزمون مناسب بودن الگوی خطی و نداشتن نقاط نامربوط: به منظور آزمون مناسب بودن الگوی خطی و نداشتن نقاط نامربوط از نمودارهای پراکنش استفاده میشود. باتوجه به اﻳﻨﻜﻪ اﻳﻦ نمودارها نشان دهنده الگوی مشخصی (مثلا هلالی، قطری و …) نمی‌باشد، مناسب بودن الگوی خطی وعد موجود نقاط نامربوط تاﻳﻴﺪ می‌گردد.
3) آزمون عدم خودهمبستگی داده‌ها: از دیگر مفروضات استفاده از مدل رگرسیون استقلال خطاها از یکدیگر است. جهت بررسی استقلال خطاها از یکدیگر از آزمون دوربین-واتسن استفاده میشود. آماره‌ی این آزمون در دامنه 0 و 4+ قرار می‌گیرد. چنانچه این آماره در حدود عدد 2 باشد خطاها با همدیگر همبستگی نداشته و می‌توان از رگرسیون استفاده کرد.
4) آزمون همسانی واریانس‌ها: آخرین نکته اساسی که ما در این تحقیق در مورد روابط رگرسیونی آزمون خواهیم کرد، بحث همسانی واریانس‌ها در نمودار باقی‌مانده‌ها در مقابل مقادیر به رازش شده است. در صورتیکه این نمودار، الگوی خاصی را تبیین کند یکی از مفروضات اساسی رگرسیون زیر سوال خواهد رفت و نمی‌توان ادعا کرد که پراکندگی داده‌ها، تصادفی بوده است. لذا با توجه به اینکه نمودارهای رسم شده الگوی خاصی را نشان نمی‌دهند می‌توان به همسانی واریانس‌ها امیدوار بود.
از تحلیل همبستگی پیرسون که برای تعیین وجود رابطه‌ی بین دو متغیر کمی به کار می‌رود در مواردی می‌توان استفاده کرد که اولاً هردو متغیر در یک مقطع از زمان (همزمان) اندازه‌گیری و ثبت شده باشد و ثانیاً توزیع داده‌ها از توزیع نرمال پیروی کند.
3-6-خلاصه فصل
دراین فصل، روش تحقیق مطرح گردید. ابتدا، مسأله تحقیق و فرضیه‌ها بیان شد. سپس جامعه و نمونه آماری و نحوۀ تکمیل و آماده‌سازی داده‌ها برای پردازش از طریق نرم افزارهای آماری تشریح گردید. در ادامه فصل، چگونگی اندازه‌گیری متغیرهای وابسته و مستقل توضیح داده شد و سرانجام، فرآیند آزمون فرضیه‌ها همراه با مفاهیم آماری مرتبط مورد بحث قرار گرفت.
منابع:
آذر، عادل.(1383). آمار و کاربرد آن در مدیریت، انتشارات سمت، تهران، چاپ سوم
اصلانی، عظیم.(1388). مدیریت مالی، جلد اول، انتشارات مهر غزال، اردبیل، چاپ اول
افشاری، علی.(1379). مدیریت مالی در تئوری و عمل، انتشارات سروش
اصغری، جعفروملکیان، اسفندیار.(1385). مطالعه رابطه بین ارزش افزوده اقتصادی و نرخ بازده دارائی‌ها در راستای ارزیابی عملکرد شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران ، نشریه بورس، مهر و شهریور
انواری رستمی، علی‌اصغر؛ تهرانی، رضا و سراجی، حسن.(1383). بررسی ارتباط میان ارزش افزوده اقتصادی، سود قبل از بهره ومالیات، جریان نقدی فعالیت‌های عملیاتی با ارزش بازار سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران؛ بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، سال یازدهم، شماره 37، صص 3-21
پناهیان، حسین .(1382). کاربرد ارزش افزوده اقتصادی در تصمیم گیری مالی، نشریه سرمایه، سال سوم، شماره سوم .
جهانخوانی، علی وطالبی، محمد.(1378). بررسی و نقد انواع شاخص‌های نقدینگی شرکتها، مجله تحقیقات مالی، شماره 13، ص 14.
خاکی، غلامرضا .(1384). روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه نویسی، تهران، انتشارات بازتاب
تقی زاده، هوشنگ.(1386) . الگوی گرافیکی روش تحقیق در علوم انسانی، تهران ، نشر حفیظ،
خرمنژاد، مصطفی.(1386). بررسی عملیاتی مدیریت سرمایه درگردش و عوامل موثر بر آن، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حسابداری، دانشگاه فردوسی مشهد .
رضائی، غلامرضا .(1389). تاثیر وجود رابطه همبستگی بین EVA و ROE در ارزیابی عملکرد شرکتهای صنعت وسائط نقلیه بورس اوراق بهادار تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی تهران
رهنمای رود پشتی، فریدون و کیائی، علی. (1387). بررسی و تبیین استراتژیهای مدیری تسرمایه در گردش در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادارتهران، مجله دانش و پزوهش حسابداری، شماره 13.
پی‌نوو، ریموند.(1999). مدیریت مالی جلد اول، ترجمه علی جهانخوانی و علی پارسائیان، 1389، تهران، انتشارات سمت،
پی‌نوو، ریموند.(1999). مدیریت مالی جلد دوم، ترجمه و اقتباس علی جهانخوانی و علی پارسائیان، 1389، تهران ، انتشارات سمت،
شباهنگ، رضا.(1381). مدیریت مالی جلد دوم، انتشارات سازمان حسابرسی
شباهنگ، رضا .(1380). حسابداری مدیریت (با تجدید نظر کامل)، انتشارات سازمان حسابرسی
طالبی، محمد.(1377). بررسی وضعیت موجود سرمایه در گردش در شرکتهای ایرانی، پایان نامه دکتری در رشته مدیریت (گرایش مالی )، دانشگاه تهران.
عزتی، مرتضی.(1376). روش تحقیق در علوم اجتماعی، تهران، موسسه تحقیقات اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس
عسگری، محمدرضا و نیکومرام، هاشم .(1385). تعیین مدلی برای پیش بینی بازده بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از شاخص‌های عملکرد، فصلنامه پژوهش اقتصادی، شماره 20
عنایتی ،سحر.( 1383). بررسی و تبیین مدیریت سرمایه در گردش در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حسابداری، دانشگاه شهید بهشتی.
فتح الهی، افشین .(1385). ارزش افزوده اقتصادی محک عملکرد مدیران بورسی، مجله دنیای اقتصاد ، شماره 933
قنبری، عباس .(1390). بررسی رابطه بین EVAونسبتهای مالی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حسابداری، دانشگاه تهران .
کیائی، علی.(1387) .بررسی و تبیین استراتژیهای مدیریت سرمایه در گردش در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
مدرس، احمد و عبداله زاده، فرهاد.(1383). مدیریت مالی جلد اول، انتشارات چاپ و نشر بازرگانی.
مومنی، منصور .(1386). تحلیل‌های آماری با استفاده از SPSS، تهران، انتشارات کتاب نو
مهدوی، ابوالقاسم و می دری، احمد.(1384). ساختار مالکیت و کارائی شرکتهای فعال در بازار اوراق بهادار تهران، مجله تحقیقات اقتصادی ، شماره 71
نادری، عزت اله و سیف نراقی، مریم.(1375). راهنمای علمی فراهم سازی طرح تحقیق، چاپ سوم، دفتر تحقیقات و انتشارات بدر، پاییز
نوروش، ایرج و مشایخی، بیتا.(1383). محتوای فزاینده اطلاعاتی ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده نقدی در مقابل سود حسابداری و وجوه نقد حاصل از عملیات، فصلنامه بررسی‌های حسابداری و حسابرسی ، شماره17، صص131-150
نیکومرام، هاشم؛ رهنمای رودپشتی، فریدون و هیبتی، فرشاد .(1380). مبانی مدیریت مالی، جلد اول، تهران، انتشارات ترمه.
نیکومرام، هاشم،؛ رهنمای رودپشتی، فریدون و هیبتی، فرشاد .(1380). مبانی مدیریت مالی، جلد دوم، تهران، انتشارات ترمه.
نظریه ، زهرا.(1379). ارزش افزوده اقتصادی و رابطه آن با سود هر سهم در شرکتهای محصولات کانی غیرفلزی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، ماهنامه بورس، شماره23، صص24-18.
کاشانی پور، رسائیان ، امیر(1386)، بررسی رابطه بین ارزش افزوده و شاخص‌های ارزیابی عملکرد در بورس اوراق بهادار تهران، مطالعات حسابداری، ص 129-160
شیخ، محمد جواد (1386)، بررسی تاثیر دوره‌های سرمایه گذاری بر عملکرد شرکتهای سرمایه گذاری پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی
ایزدی نیا، ناصر و رسائیان، امیر(1388)،"بررسی رابطه اهرم مالی و نقدشوندگی دارائی‌ها در بورس اوراق بهادار تهران"، فصلنامه حسابداری مالی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مبارکه، سال اول، شماره 2، صص 41-18.
صمدی لرگانی، محمود، کاویانی، میثم و منتظری، حمزه " رویکردی نوین به ارزش افزوده اقتصادی، هزینه یابی بر مبنای فعالیت و ارزیابی متوازن به عنوان اندازه گیری عملکرد رنجیره تامین شرکتها "
همایش منطقه‌ای بررسی راهکارهای ارتقای مباحث حسابداری مدیریت در صنعت، اسفند ماه 1389 .
Deloof, M .(2003)." Does Working Capital Management Affect Profitability of Belgian Firms? " Journal of Business Finance & Accounting, Black well Publishing, Vol 3, p. 585
Fernandez, P .(2010)."EVA, Economic Profit and Cash Value Added do NOT Measure Shareholder Value Creation", Social Science Research Network (SSRN), Working Paper, June, p.21
Filbeck, G. and Krueger, T.(2005). "Industry Related Differences in Working Capital Management", Journal of Mid-American Business Equity Research Report, november
Fweston, J .( 1992), "Managerial Finance". Dryden Press. 9th edition.
Ghosh, S.K. and Maji, S.G.(2004). "Working Capital Management Efficiency: A study on the Indian Cement Industry. ", Journal of The Management Accountant, 39(5): 363-372
García, Pand Solano, P.M.(2007). "Effects of working capital management on SME profitability", Journal of International Managerial Finance, Vol. 3 Iss: 2, pp.164 - 177
Howorth, C and Westhead, P.(2003). "The focus of working capital management in UK small firms", Journal of Management & Accounting Research, Blackwell Publishing, vol 14, pp 97-111.
Hovězáková, Iva.(2010)." The project of the Economic Value Added Implementation into the management of the Company XY sro in order to raise its economic performance", Thesis (Dr.). Tomas Bata University Czech Republic, Faculty of Management and Economics.
Kargar, J. and Blumenthal, R. A.(1994). " Leverage Impact of Working Capital in Small Businesses", Journal of TMA, Vol.14, No.6, pp.46-53
Lazaridis, I and Tryfonidis, D.(2006). "Relationship Between Working Capital Management and Profitability of Listed Companies in the Athens Stock Exchange", Journal of Financial Management and Analysis, Vol. 19, No. 1, January-June
Llohman, C؛ Fortuin, L and wouters, m .(2004)."designing a performance measurement " , journal of Eurpean operational research , vol 6, no 3, pp 267-286
48- Norton D. P. and Kaplan R. S.(1992). "The Balanced Scorecard: Measures that drive Performance", Harvard Business Review, Jan – Feb, pp71-8
49- Padachi, Kesseven.( 2006)."Trends in Working Capital Management and its Impact on Firms ’Performance, An Analysis of Mauritian Small Manufacturing Firms" Journal of International Review of Business Research Papers, Vo.2, No. 2,Pp. 45 -58
50- Raheman, a and Mohamed, n.(2007). "Working Capital Management And Profitability – Case Of Pakistani Firms", International Review of Business Research Papers Vol.3 No.1. March, Pp.279 – 300
51- -samiloglue, A and demirnes, K.(2008)."The Effect Of Working Capital Management On Firm Profitability Evidence From Turkey", Journal of The Internation Applied Economics and Finance.
52- Shin, H.H and Soenen, L. (1998)."Efficiency of Working Capital Management .and Corporate Profitability", Journal of Financial Practice and Education, Vol 8 No 2, pp 37-45
53- Stewart, G. B.(1991). " The Quest for Value", Journal of Harper-Collins, New York ,vol 3 , pp: 50-67.
54- VanHorn, james.C .(1989) " Financial Management and Policy " prentice-Hall International , Editions.
55-Wolfe, J.(2003)."The TOBIN'q as a company performance indicator".Journal of Developments in Business Simulation and Experimental Learning, Volume 30, pp 153-176
56- Worthington, A and West, T.(2004). "Australian Evidence Concerning the Information Content of Economic Value Added", Journal of Australian Management, Vol. 29, No. 2, December, pp. 201-242.
57- Yang, D , Wang, F and Du , X .(2008). " Empirical Research on Accounting Profits and Net Cash Flow of Chinese Public Companies----Analysis Based on Profitability", Journal of Modern Accounting and Auditing (USA Journal), Apr , PP 31-36
58- Young, S. D and Obyrn, S. F .(2001)."Era and value base management : apartical guide to Implementation " Journal of Mc gram hill, New york, pp 206-252.
59- Bolek, Monika، Kacprzyk, Marta and Wolski، Rafał.(2012). The Relationship Between Economic Value Added and Cash Conversion Cycle in Companies Listed on the WSE, Journal of Financial Internet Quarterly e-Finanse vol. 8, pp 12-20
60– Fernandez , P. (2010). "EVA, Economic Profit and Cash Value Added do NOT Measure Shareholder Value Creation", SSRN, Working Paper, (June 1), p 1
61- Tobin, James. (1969). "Ageneral Equilibrium Approach to Monetary Theory", Journal of Money,Credit and Banking, Vol.1, pp 15-29
62- Stewart‚ G‚ B(1996).The Quest For Value. Harper Colins Publishers Incorporation‚ PP: 65-140
Title: Explain The relationship between Performance assessment based on economic approach and cash conversion cycle of listed companies in Tehran Stock.
Abstract:
Businesses continue to operate its short-term resource management depends to a great extent, The normal operating activities in a period usually a year to identify its optimal working capital management is concerned. So that it becomes possible to achieve the expected results will provide long-term continuity of operations. In connection with the financing of working capital management decisions and controlling current assets of the business units, Given the importance of the study mentioned above, due to the restrictions imposed on listed companies in the period 1386 to 1390, 72 companies were chosen to investigate the hypothesis. Present results in the form of hypotheses of working capital management(Cash conversion cycle companies) Assessment of the indicators of corporate profitability has Suggest that the relationship between cash conversion cycle and its components, including the collection period, inventory turnover and payment of creditors With indicators of economic value added, compared with earnings per share and operating cash flow is a meaningful relationship And corporate executives can reduce the collection period and inventory turnover period, sufficient to increase their profitability. Also, the results in relation to the payment of creditors in accordance with the view that the payment of creditors, the companies that have high profitability are less profitable than companies that are shorter than.
Keywords:Working Capital-Cash Conversion Cycle-Financial Evaluation Criteria –Economic value Added- Retained Economic Value Added
قیمت: 49٬000 تومان
قیمت: 49٬000 تومان
قیمت: 49٬000 تومان
قیمت: 49٬000 تومان
قیمت: 49٬000 تومان
قیمت: 49٬000 تومان
قیمت: 49٬000 تومان
قیمت: 49٬000 تومان
قیمت: 49٬000 تومان
قیمت: 49٬000 تومان
