مبانی نظری خصوصی سازی و کیفیت سود

قسمتی از متن:

تعریف و مفهوم خصوصی سازی
خصوصی سازی درسال 1983 برای اولین باردر فرهنگ لغات دانشگاه وبستر بدینصورت تعریف شده است: «خصوصی سازی عبارتست از تغییر کنترل یا مالکیت از سیستم دولتی به سیستم خصوصی».
قدیمی ترین تاریخ ثبت استفاده از واژه خصوصی سازی به سال 1948 برمی گردد وهانک مدعی تعمیم آن در سال های 1981-1980 است؛ زمانی که وی درهیات مشاوران اقتصادی رئیس جمهوری آمریکا خدمت می کرد (کمیجانی ورحیمی فرد، 1372). دریک تعریف کاربردی می توان بیان نمود که خصوصی سازی، اصطلاحی بسیار گسترده، اما ساده است. خصوصی سازی انتقال دارایی ها یا توزیع خدمات از دولت به بخش خصوصی است که می تواند دامنه گسترده ای را شامل شود که گاهی اوقات نقش بسیار محدود دولت رانیز منع می کندو در پاره ای از اوقات شراکتی بین دولت وبخش خصوصی ایجاد می کند، درحالی که دولت همچنان بازیگرمسلط وغالب است (فافالوئیودونالدسون،2007). ازدیدگاه اقتصادی، خصوصی سازی مانده درآمد فعالیت های اقتصادی وقدرت کنترل آنها را ازدولت به سرمایه گذاران بخش خصوصی منتقل می کند. درنتیجه، بازار توزیع درآمد را به دست گرفته، انگیزه سرمایه گذاری را بهبود می بخشد. خصوصی سازی شامل انتقال دارایی ها و فعالیت های دولتی به بخش خصوصی است وعموماً به عنوان ابزارشکل دهی یک شرکت پوبا شناخته می شود که نتیجه فروش سهام دولت به سهامداران خصوصی است (پورتی، 1995).
تعریف های گوناگونی از خصوصی سازی شده است که هریک بخشی ازمفهوم را می رسانند: خصوصی سازی عبارتست از :
- مجموعه عملیات حقوقی، اقتصادی، اجتماعی مبتنی برکاهش وحتی حذف دیوان سالاری وتکنوکراسی اداری برموسسات بخش عمومی (شمس،1371 ،ص11).
- مجموعه ای از اقدامات که در قالب آن، سطوح وزمینه های گوناگون، کنترل یا مالکیت ویا مدیریت ازدست بخش دولتی خارج وبه دست بخش خصوصی سپرده می شود (بهکش،1381، 110-111).
- انتقال بنگاه های موجود تحت مالکیت دولت به مالکیت بخش خصوصی یا هر نوع انتقال مدیریت یا مالکیت از بخش دولتی به بخش خصوصی (گوکگووجونز،2006).
اهداف خصوصی سازی
اهداف خصوصی سازی باتوجه به ویژگی های اقتصادی وموقعیت هرکشور با یکدیگر متفاوت خواهد بود. ولی به هر حال در همه کشورهایی که به خصوصی سازی پرداخته اند، هدف اصلی بهبود بخشیدن به اوضاع وشرایط اقتصادی است. در کنار این هدف اصلی اهداف دیگری نیز می تواند وجود داشته باشد که عبارتند از :
افزایش بهره وری وتولید ملی، دستیابی دولت به منابع مالی بخش خصوصی، تشویق رقابت، افزایش رفاه ملی وافزایش کارایی فعالیتهای اقتصادی، صرفه جویی در هزینه های دولت، ایجاد رونق در بازار سرمایه و گسترش فرهنگ مشارکت در کشور ، جلوگیری از انحصارات آشکار، جمع آوری نقدینگی وایجاد نظام متعادل توزیع درآمد بین اقشار مختلف مردم.
هدف خصوصی سازی در ساده ترین شکل آن گردش یا انتقال دارایی از یک سازمان غیرانتفاعی به مالکیت خصوصی برای اطمینان به تداوم وحفظ دارایی است. (واد، 2008،4).
به طور کلی اهداف خصوصی سازی عبارتنداز :
شتاب بخشیدن به توسعه اقتصادی ، بهبود رقابت پذیری ، شفاف کردن تجدید ساختاری ومدرنیزه کردن شرکت ها ، توسعه بازار سرمایه ، کارایی عملکرد ، تشویق به سرمایه گذاری خارجی و کارافرینی ، افزایش اشتغال ، بهبود استانداردهای زندگی ، کاهش بودجه دولت وتوانایی آن در جهت توسعه سرمایه گذاری درامور زیربنایی ، بهبود بهره وری دستگاه های دولتی ، بهبود ارائه خدمات (وناواز، 2009، 11).